Motor Neden Yağ Eksiltir? Kapsamlı Bir Analiz

Motor yağı, motorun ömrü, performansı ve verimliliği için hayati öneme sahiptir. Silindirler, pistonlar ve diğer hareketli parçalar arasında sürtünmeyi azaltarak aşınmayı önler ve motorun soğutulmasına yardımcı olur. Bir motorun normal çalışma sürecinde bir miktar yağ eksiltmesi kabul edilebilir olsa da, aşırı yağ eksiltme ciddi bir sorunun işaretidir ve motorun sağlığını tehdit eder.

TEKNİK DETAYLAR İLE UĞRAŞMAK İSTEMİYORSANIZ VE ALANINDA UZMAN USTALARIMIZ İLE ÇÖZÜM BULMAK İSTİYORSANIZ SİZLERİ MEKANİKHANE OTO SERVİSİMİZE BEKLİYORUZ

İşte motorun yağ eksiltmesinin başlıca nedenleri, bunları nasıl anlayabileceğiniz ve çözümleri:

1. İçten Yanma ve Buharlaşma Yoluyla Kayıp

Bu, bir miktar yağ eksiltmenin normal kabul edildiği durumları içerir:

Piston Halkaları (Segmanlar) Arasından Sızıntı: Motor çalıştıkça, piston halkaları silindir duvarlarından bir miktar yağı sıyırır. Ancak, halkalar tamamen mükemmel sızdırmazlık sağlamadığı için, mikroskobik düzeyde bir miktar yağ, yanma odasına sızabilir ve yakıtla birlikte yanar. Bu, özellikle motor yüksek devirlerde veya ağır yük altında çalıştığında artar.
Yağ Buharlaşması: Motor yağı yüksek sıcaklıklara maruz kaldığında, içindeki bazı hafif fraksiyonlar buharlaşarak karter havalandırma (PCV) sistemi aracılığıyla dışarı atılabilir veya tekrar yanma odasına yönlendirilebilir. Düşük kaliteli veya yanlış viskoziteli yağ kullanımı buharlaşmayı artırır.

2. Dışarıya Sızıntılar (Görünür Yağ Kaybı)

Yağ eksiltmesinin en kolay teşhis edilen nedenlerinden biridir. Motorun dış yüzeyinde veya park ettiğiniz yerde yerde yağ lekeleri görürsünüz:

Conta ve Keçelerdeki Hasar: Motor bloğunda ve karterde kullanılan karter contası, külbütör (subap) kapağı contası, yağ filtresi contası, tapa contası gibi parçalar zamanla sertleşir, çatlar veya yıpranır.
Krank ve Eksantrik Keçeleri: Krank mili ve eksantrik mili gibi dönen parçaların motor dışına çıktığı yerlerde kullanılan keçelerin (ön ve arka) eskimesi veya hasar görmesi ciddi sızıntılara yol açar.
Yağ Tahliye Tapası: Yağ değişimleri sırasında tapaya veya contasına verilen hasar sızıntıya neden olabilir.
Turbo Şarj Sızıntıları: Turboşarjlı motorlarda, turbo mili keçeleri hasar görürse, yağ hem egzoz hem de emme tarafına sızabilir.

3. PCV Sistemi Sorunları (İç Basınç)

Pozitif Karter Havalandırma (PCV) sistemi, karterdeki basıncı dengeleyerek motorun sağlıklı çalışmasını sağlar. Bu sistemdeki arızalar yağ eksiltmeye dolaylı yoldan neden olabilir:

Tıkanmış PCV Valfi veya Hortumları: PCV sisteminin tıkanması, karter içinde aşırı basınca neden olur. Bu basınç, yağı contalardan ve keçelerden dışarı doğru zorlayabilir.
Yağın Yanma Odasına Çekilmesi: PCV valfi arızalandığında, normalden fazla yağ buharı emme manifoldundan yanma odasına çekilerek yakılabilir.

4. Motor İçi Aşınma ve Hasar (Ciddi Kayıp)

Bu durumlar genellikle yüksek kilometre yapmış veya bakımı ihmal edilmiş motorlarda görülür ve ciddi yağ eksiltmesine yol açar:

Piston Halkalarının Aşınması veya Yapışması: Halkaların aşınması veya karbon birikintisi nedeniyle yerinde sıkışması (yapışması), silindir duvarlarından yağı yeterince sıyıramamasına neden olur. Bu, yanma odasına çok fazla yağ girmesine yol açar ve mavi duman olarak kendini gösterir.
Silindir Duvarı Aşınması: Silindir duvarlarının çizilmesi veya ovalleşmesi, piston halkalarının sızdırmazlık görevini yapmasını engeller.
Subap (Valf) Lastiklerinin Sertleşmesi veya Yıpranması: Subap gövdesindeki lastikler, yağın silindir kapağından yanma odasına (emme subapı) veya egzoza (egzoz subapı) sızmasını engeller. Bunların eskimesi veya sertleşmesi, özellikle motor frenlemesi sırasında ciddi yağ eksiltmeye neden olur.

🔎 Sorunun Belirtileri ve Tanı Yöntemleri

Belirti	Olası Neden	Ne Yapılmalı?
Mavi/Beyazımsı Duman Egzozdan çıkıyorsa	Yağ Yanması (Piston Halkaları veya Subap Lastikleri)	Kompresyon ve sızıntı testi yaptırın.
Park Yerinde Yağ Lekeleri (Genellikle karanlık)	Dış Sızıntı (Conta, Keçe, Tapa)	Motorun altını inceleyin, sızıntı noktasını tespit edin ve parçayı değiştirin.
Yüksek Motor Sıcaklığı (Hararet)	Yağ buharlaşması artar.	Soğutma sistemini kontrol edin.
Yağ Eksiltme Hızı Değişmiyorsa (Hızlı ve sürekli)	Yağ basıncı kaynaklı ciddi sızıntılar veya turbo arızası.	Hemen bir uzmana başvurun.

Çözüm Yolları ve Önlemler

Doğru Yağ Kullanımı: Üreticinin tavsiye ettiği viskoziteye (örn. 5W-30) ve API/ACEA kalite standartlarına uygun yağı kullanın. Yüksek kaliteli sentetik yağlar, buharlaşmaya karşı daha dirençlidir.
Düzenli Bakım: Yağ ve yağ filtresini üreticinin önerdiği kilometre ve zaman aralıklarında değiştirin.
Sızıntı Tespiti: Motorun altını ve çevresini periyodik olarak kontrol edin. En ufak sızıntı contanın değiştirilmesiyle giderilebilir.
PCV Sistem Kontrolü: PCV valfinin ve hortumlarının tıkanmadığından emin olun. Gerekirse temizleyin veya değiştirin.